Wat is kalium?

Kalium is een mineraal met verschillende functies in het lichaam. Zo speelt het bijvoorbeeld een rol bij het regelen van de bloeddruk en de vochtbalans. Kalium is belangrijk voor het in stand houden van een normale bloeddruk. Kalium gaat namelijk het bloeddrukverhogende effect van natrium (wat in keukenzout zit) tegen. Verder is kalium betrokken bij de overdracht van zenuwprikkels en het samentrekken van de spieren.

U krijgt kalium binnen via eten en drinken. Het wordt in de dunne darm opgenomen. De nieren regelen de hoeveelheid kalium in het lichaam. Wat u te veel aan kalium binnenkrijgt, plast u weer uit. Een tekort aan kalium kan ontstaan door hevig braken, diarree en door het gebruik van sommige medicijnen zoals plaspillen.
Wat doet kalium?

Kalium heeft verschillende gunstige gezondheidseffecten:

• Kalium draagt bij tot de instandhouding van de normale bloeddruk;
• Kalium draagt bij tot een normale werking van de spieren;
• Kalium speelt een belangrijke rol in het functioneren van zenuwen.

In welke voeding vinden we kalium?

Kalium krijgt u binnen via uw voeding. In veel verschillende voedingsmiddelen zit kalium. Voorbeelden van kaliumrijke voeding:

• Groente (bijvoorbeeld broccoli);
• Fruit (bijvoorbeeld banaan);
• Aardappelen;
• Vlees (bijvoorbeeld biefstuk);
• Vis (bijvoorbeeld zalm);
• Noten (bijvoorbeeld pinda’s);
• Zuivelproducten;
• Peulvruchten;

Kalium is niet hetzelfde als zout, maar er bestaan wel zoutmengsels waarin kalium en natrium zitten.

Hoeveel kalium heeft u nodig?

Voor zowel mannen als vrouwen geldt: dagelijks 3500 milligram kalium draagt bij aan een goede gezondheid. Er is geen maximale bovengrens voor de kaliuminname vastgesteld.

Verder gelden voor verschillende (leeftijds)groepen de volgende dagelijkse aanbevolen hoeveelheden kalium:

Groep Hoeveelheden kalium in milligram

Kinderen
6-11 maanden	1100
1-2 jaar	1400
2-5 jaar	1800
6-9 jaar	2000
Mannen
9-13 jaar	3300
14-17 jaar	3500
18 jaar en ouder	3500
Vrouwen
9-13 jaar	2900
14-17 jaar	3100
18 jaar en ouder	3500
Zwangere vrouwen	3100
Vrouwen die borstvoeding geven	3100

Een tekort aan kalium

In sommige gevallen kan een kaliumtekort ontstaan. Een tekort aan kalium kan de volgende oorzaken hebben:

• Hevig braken;
• Ernstige diarree;
• Medicijngebruik, zoals plaspillen, laxeermiddelen en
• luchtwegverwijders;
• Eetstoornissen;
• Langdurige ondervoeding;
• Eten van grote hoeveelheden zoethout;
• Verhoogde aanmaak van het hormoon aldosteron (een
• bloeddrukregulerend hormoon) door de bijnieren.

Een kaliumtekort kan de volgende symptomen geven:

• Vermoeidheid;
• Verzwakte spieren;
• Verlies van eetlust;
• Misselijkheid;
• In ernstige gevallen kunnen ook hartritmestoornissen optreden.

Te veel kalium

Ook een teveel aan kalium is mogelijk, maar bij gezonde mensen komt dit bijna niet voor. Als u te veel kalium binnenkrijgt via voeding en drinken, dan wordt dit via de nieren weer uitgescheiden en dit plast u vervolgens uit.

Omdat de nieren de hoeveelheid kalium in het lichaam regelen, is het wel mogelijk dat bij nierschade de hoeveelheid kalium te hoog wordt. Nierziektes kunnen dus een teveel aan kalium in het lichaam veroorzaken.

Andere oorzaken van te veel kalium in het lichaam kunnen zijn:

• Diabetes;
• Medicijngebruik, zoals bepaalde medicijnen tegen hoge bloeddruk;
• Verzuring van het bloed.

Klachten die kunnen ontstaan bij een kaliumoverschot zijn:

• Kortademigheid;
• Tintelingen;
• Gevoelloosheid;
• Een slap gevoel;
• Bij een veel te hoog kaliumgehalte in het bloed: hartritmestoornissen of hartstilstand.

Hoe wordt kalium opgenomen?

Het grootste deel van het kalium uit eten en drinken wordt door het lichaam opgenomen in de dunne darm. De nieren regelen de hoeveelheid kalium in het lichaam. Hierdoor wordt het kaliumgehalte in het bloed en lichaamscellen niet te laag of te hoog. Het grootste deel van het kalium plast u weer uit. Als u weinig kalium binnenkrijgt, dan plast u ook weinig kalium uit om te voorkomen dat het lichaam op die manier kalium verliest. Een klein deel van het kalium wordt uitgescheiden via de ontlasting. Een nog kleiner gedeelte wordt uitgescheiden via de huid, door zweten.

Het meeste kalium bevindt zich in de cellen van het lichaam. Slechts 2% van het kalium is aanwezig in lichaamsvocht, waaronder het bloed. De kaliumwaarde in het bloed is te meten. Omdat de hoeveelheid kalium hier zo laag is, hebben kleine veranderingen vaak al grote gevolgen.
Supplementen met kalium

Als u weinig kalium via de voeding binnenkrijgt, dan kunt u kaliumsupplementen gebruiken als aanvulling op uw voeding. Kalium zit in veel multivitaminen, maar er bestaan ook supplementen die alleen kalium bevatten. Er zijn verschillende soorten kaliumsupplementen, waaronder:

• Kaliumchloride;
• Kaliumcitraat;
• Kaliumfosfaat;
• Kaliumaspartaat,
• Kaliumbicarbonaat;

Welke verschillende vormen van kaliumsupplementen zijn er?

Kaliumsupplementen bestaan in de vorm van capsules, poeders en tabletten.

Waar is kalium te koop?

Bij VitaminesVoordelig.nl zijn supplementen met kalium te koop.

Supplementen kunnen een aanvulling zijn op uw gezonde voedingspatroon, maar het is nooit een vervanging ervan.
Bijwerkingen kaliumsupplementen

Kaliumsupplementen hebben over het algemeen geen bijwerkingen, omdat een teveel aan kalium wordt uitgeplast. Wel kunnen kaliumsupplementen met hoeveelheden van 5 tot 7 gram per dag, bovenop de voeding, negatieve effecten hebben op de hartfunctie.

Wanneer geen kaliumsupplementen gebruiken?

Kaliumsupplementen worden afgeraden voor kinderen tot en met 4 jaar.

Overleg met uw arts voor u start met het gebruik van supplementen en lees voor gebruik de bijsluiter.