Wat merkt u van obstipatie / verstopping?

Door verstopping kunt u deze klachten krijgen:

• U poept minder vaak.
• De poep is hard en droog. Soms zijn het keutels.
• Het poepen doet pijn.
• U heeft buikpijn of buikkrampen. Dat komt omdat er veel poep in uw dikke darm blijft zitten.
• U moet hard persen om er wat uit te krijgen.
• Na het poepen heeft u het gevoel dat u nog niet klaar bent.
• Dunne poep lekt soms langs de harde poep naar buiten (diarree).
• Soms zitten er scheurtjes aan de binnenkant van uw anus (poepgat). Daardoor doet het poepen pijn.

Waardoor komt obstipatie / verstopping?

Meestal komt obstipatie / verstopping niet door een ziekte.

Verstopping kan komen door 1 of meer van deze dingen:

• weinig drinken
• te weinig vezels eten
• te weinig bewegen
• aanleg: bij sommige mensen werken de darmen minder goed
• spanning
• u gaat niet meteen naar de wc als u moet poepen
• zwanger zijn
• de spieren onder in uw bekken werken niet goed
• u gebruikt medicijnen met als bijwerking verstopping, bijvoorbeeld:
• morfine
• ijzerpillen
• medicijnen tegen depressie
• medicijnen tegen botontkalking
• medicijnen tegen allergie
• plaspillen
• medicijnen bij de ziekte van Parkinson
• medicijnen tegen epilepsie
• medicijnen tegen psychose

Soms komt verstopping door iets anders, bijvoorbeeld een ziekte:

• prikkelbare darm syndroom
• een langzaam werkende schildklier
• diabetes (suikerziekte)
• overgevoelig zijn voor gluten (coeliakie)
• depressie
• ziekte van Parkinson
• multiple sclerose (MS)
• Heel soms komt verstopping door een gezwel in de dikke darm.

Onderzoeken bij verstopping

Als u naar uw huisarts gaat voor verstopping, onderzoekt uw huisarts uw buik. Uw huisarts kijkt naar uw buik, luistert en voelt. Soms voelt de huisarts in uw anus.

Bij de meeste mensen met verstopping zijn verder geen onderzoeken nodig.

Een röntgenfoto van de buik en een echo van de buik zijn niet nodig om te kijken of u verstopping heeft. Uw huisarts kan wel uw bloed en uw plas (urine) laten onderzoeken. Dit is soms nodig om te kijken of er iets anders is. Bijvoorbeeld overgevoeligheid voor gluten of een langzaam werkende schildklier.

Wat kunt u zelf doen bij obstipatie / verstopping?

Eten en drinken
Drink minstens 1,5 tot 2 liter per dag. Drink vooral water, thee en koffie zonder suiker. Liever geen vruchtensap en frisdrank.

Eet gezond, met genoeg vezels. Vezels houden vocht vast in de darmen. U krijgt hierdoor meer en zachtere poep en uw darmen gaan beter werken.

Vezels zitten vooral in:

• volkoren producten zoals volkoren brood, volkoren pasta en
• zilvervliesrijst
• groente
• fruit
• peulvruchten zoals bruine bonen, kikkererwten en linzen
• noten
• Bewegen
• Beweeg minstens een halfuur per dag actief. Ga bijvoorbeeld wandelen, rennen, fietsen, zwemmen of tuinieren. Daardoor komen uw darmen ook in beweging en kunt u beter poepen.

Naar de wc gaan

Ga naar de wc als u voelt dat u moet poepen. Ga meteen, ook al heeft u het druk. Als u dit niet doet, voelt u na een tijd niet meer goed dat u moet poepen. De poep blijft dan langer in uw darmen en wordt droger en harder.

Andere medicatie?

Sommige medicatie hebben verstopping als bijwerking. Gebruikt u zulke medicijnen? Bespreek dan met uw huisarts of u minder of andere medicijnen kunt gebruiken.

Medicijnen bij verstopping

Er zijn verschillende medicijnen die kunnen helpen tegen verstopping.  Ook magnesium oxide helpt goed bij verstopping wanneer u niet goed kunt poepen. Als het goed is gaan uw darmen sneller werken als u deze middelen neemt. Ook krijgt u zachtere poep. Let er dus op dat u soms wat sneller bij een wc moet zijn.

Bespreek het met uw huisarts als u medicijnen wilt gebruiken. De huisarts kan een medicijn voorschrijven. Lactulose kunt u ook zonder recept bij drogist of apotheek kopen.

Medicijnen om door te slikken

psylliumzaad of sterculiagom

Dit zijn natuurlijke vezels die ervoor zorgen dat er meer vocht in uw darm blijft. Daardoor wordt uw poep zachter. Neem deze middelen elke dag bij uw ontbijt. Meng ze bijvoorbeeld door de yoghurt. Na 1 tot 3 dagen merkt u dat u beter gaat poepen. Zorg dat u genoeg drinkt (1,5 tot 2 liter per dag) als u deze middelen inneemt, anders kan de verstopping erger worden.

lactulose of macrogol

Als de natuurlijke vezels niet genoeg helpen, kunt u lactulose of macrogol gebruiken. Ook deze medicijnen zorgen voor meer vocht in uw darm. Daardoor wordt uw poep zachter. En uw darm gaat beter ‘kneden’. Lactulose is er als stroop en als poeder. Macrogol is er als poeder.
Neem deze medicijnen elke dag bij uw ontbijt. Vaak moet u er 2 tot 3 maanden mee doorgaan. U hoeft niet bang te zijn dat uw darmen ‘lui’ worden van deze middelen.

medicijn dat de darm prikkelt

Soms heeft u korte tijd een extra middel nodig om uw darm te prikkelen. Bijvoorbeeld bisacodyl, sennosiden of magnesiumoxide. Deze middelen kunnen goed werken, maar de bijwerkingen na lange tijd zijn niet bekend. Neem deze middelen dus niet te vaak. Bespreek het met uw huisarts.

medicijnen samen gebruiken
Bij erge verstopping kunt u sommige middelen samen nemen. Bijvoorbeeld lactulose samen met bisacodyl.

probiotica

Van probiotica is niet bewezen dat ze helpen tegen verstopping.

Medicijnen voor in de anus

zetpil bisacodyl

Soms is een zetpil bisacodyl nodig om de eerste harde poep weg te krijgen. Een zetpil doet u in uw anus. Na een kwartier tot een uur komt de poep eruit.

klysma

Een klysma werkt nog sneller dan een zetpil bisacodyl. Een klysma is een kleine tube waarmee u een vloeistof in uw anus brengt. De vloeistof maakt de harde poep zacht en werkt als een soort glijmiddel. Na een klysma moet u meestal snel poepen. Probeer de poep een kwartier op te houden, dan kan het klysma goed inwerken.

Medicijnen bij scheurtjes bij de anus

Soms doet een scheurtje bij de anus pijn tijdens het poepen. Er zijn verschillende medicijnen die kunnen helpen: crème of gel met lidocaïne of met diltiazem. Bespreek dit met uw huisarts.

Hoe gaat het verder bij verstopping?

Ook als u medicijnen gebruikt tegen verstopping is het belangrijk dat u genoeg drinkt, vezels eet en beweegt.
2 weken nadat u met de medicijnen bent begonnen, kunt u uw huisarts bellen om te bespreken hoe het gaat. Ook bekijkt u samen of u de medicijnen moet aanpassen.
Bedenk dat u middelen zoals psyllium, lactulose en macrogol soms wat langer moet gebruiken voordat ze gaan werken (minstens 2 maanden).
Wilt u minder medicijnen nemen? Bespreek dit dan met uw huisarts. U moet langzaam steeds minder medicijnen gebruiken. Uw darmen moeten eraan wennen om het zonder medicijnen te doen.
Als u opnieuw last krijgt van verstopping, bel dan weer uw huisarts.

Wanneer belt u de huisarts bij verstopping?

Bel uw huisarts als u last heeft van verstopping en u heeft 1 of meer van deze klachten:

• buikpijn
• een vol of misselijk gevoel
• overgeven
• pijn bij het poepen
• bloedverlies uit uw anus
• ziek voelen.
• koorts
• weinig trek of geen trek in eten en drinken
• afvallen
• diarree

Bel ook uw huisarts in deze situaties:

• U heeft 2 weken de adviezen geprobeerd, maar uw klachten worden niet minder.
• U wilt medicijnen tegen verstopping gaan nemen.
• U heeft medicijnen tegen verstopping genomen, maar ze helpen niet (genoeg).
• U wilt minder medicijnen tegen verstopping gaan nemen.
• U gebruikt medicijnen voor iets anders die verstopping als bijwerking hebben.